معیارهای اسکوپوس برای انتخاب منابع مختلف چیست؟

برای وارد شدن به مرحله داوری، همه ژورنال­ باید شامل  همه معیارهای تعیین شده  اسکوپوس باشند.


این معیارها به این شرح است:

  • دارای ساختار و محتوای داوری شده و دارای یک شرح کامل از فرآیند بررسی برای دسترسی عموم باشد.
  • نشریه قبلا منتشر شده باشد و دارای کد ISSN معتبر و استاندارد باشد.
  • دارای محتوایی باشد که برای همه کاربران از سراسر دنیا قابل خواندن و استفاده باشد و رفرنس آنها لاتین باشد و دارای چکیده و عنوان به زبان انگلیسی باشد.
  • دارای بیانیه و فرم  مربوط به اخلاق در نشر و قصور در نشر باشد و این فرم برای عموم قابل مشاهده باشد.

 

 

اعضای گروهCSAB دارای کارشناسان مجرب  متخصص موضوعی است که فعالانه در حال جستجو و انتخاب مطالبی هستند که مطابق با نیازها و استاندارهای جامعه پژوهشی است. نشریاتی که واجد شرایط داوری توسط گروه CSAB هستند، توسط معیارها و شاخص­هایی  مورد سنجش قرار می گیرند. این معیارها به پنج دسته تقسیم بندی می­شوند که در جدول زیر  شرح داده شده است.

عنوان  شاخص

خط مشی نشریه

خط مشی قانع کننده سردبیری

نوع داوری

تنوع در توزیع جغرافیایی سردبیران

تنوع در توزیع جغرافیایی نویسندگان

 

محتوا

 

 

مشارکت علمی درحوزه تخصصی

داشتن چکیده مشخص

با کیفیت بودن محتوا و منطبق بودن آنها با اهداف و دامنه نشریه

حاوی مقاله‌­های قابل مطالعه

 

سابقه مجله

 

به مقاله­‌های نشریه، در اسکوپوس استناد شده باشد

سابقه سردبیر

دوره انتشار

نداشتن تاخیر و یا توقف در روند انتشار مجله

دسترسی به صورت آنلاین

محتوای نشریه به صورت آنلاین وجود داشته باشد

صفحه اصی سایت مجله به زبان انگلیسی قابل دسترسی باشد

صفحه اصلی سایت مجله از کیفیت های لازم برخوردار باشد

آیا نشریات با دسترسی باز نیز می توانند در اسکوپوس نمایه شوند؟

تمامی نشریات صرف نظر از مدل تجاری آنها،  به شرط دارا بودن حداقل شرایط مورد قبول اسکوپوس، می­توانند در مجموعه اسکوپوس قرار گیرند. بنابراین نشریات با دسترسی باز نیز می­توانند در اسکوپوس اقدام به سابمیت کنند تا بتوانند در این مجموعه که حاوی ۲۸۰۰ نشریه با دسترسی باز است قرار گیرند.

 

معیارهای انتخاب کتاب:

بسیاری از محتواهای نشریات، کتاب ها و شرح کنفرانس­ها از طریق فعالیت­های استنادی به ارزیابی کلی تحقیقات علمی می­پردازند. بنابراین لازم است که این منابع  در اسکوپوس هم حضور داشته باشند. در حالیکه ژورنال ها و مجموعه کنفرانس­ها به طور معمول، مطالب علمی خود را طی یک بازه زمانی مشخص منتشر می­کنند، کتاب­ها اطلاعات جامع تر و آنالیز شده تری را در رابطه با یک موضوع تولید می کنند. با اضافه کردن کتاب­ها به مجموعه اسکوپوس، همچنان الگوی استنادی ژورنال ها و مجموعه کنفرانس ها ادامه دارد و در حال حاضر این الگو را در رابطه با کتاب نیز به کار می رود.

هدف از نمایه کتاب­ها به دلایل زیر است:

  • محققان در زمینه هنر، علوم انسانی و جامعه شناسی در مقایسه با مجلات، رغبت بیشتری به انتشار کتاب دارند. بنا براین اسکوپوس با اضافه کرن کتاب ها در این حوزه موضوعی، مجموعه کامل­تری را خواهد داشت.
  • اسکوپوس با در اختیار داشتن محتوای موجود در کتاب­ها، آنها را بیشتر از قبل قابل بازیابی و کشف می­کند.
  • به دلیل استناد کتاب ها به مجلات، افزودن کتاب ها به مجموعه ، تعداد استناد به مجلات را نیز افزایش می دهد و این امر اسکوپوس را قادر می­کند تا تاثیر آن کتاب ها را محاسبه و  اندازه گیری کند.
  • برای تخمین و ارزیابی محققان، وجود کتاب ها در مجموعه برای محققان حوزه های انسانی و هنر این موقعیت را فراهم می آورد تا بروندادهای علمی خود را به صورت کامل تری به اشتراک بگذارند.

 

 

اسکوپوس کتابهایی را که دارای رفرنس های کامل، تحقیقات مهم و اصلی و پیشینه های پژوهش باشند را پوشش می دهد.

  • حوزه موضوعی: تمرکز بر علوم جامعه شناسی، هنر و علوم انسانی و همچنین علوم تکنولوژی و پزشکی است.
  • پوشش زمانی: از سال ۲۰۰۳ درتمامی رشته ها
  • تعداد کتاب ها: تا سال ۲۰۱۶ شامل ۱۲۰۰۰۰ کتاب می باشد . (هر سال ۱۰۰۰۰ کتاب)
  • نوع کتاب ها: جزوات، نسخه های ویرایش شده، کتاب های مراجع مهم، کتاب های درسی در مقطع فوق لیسانس
  • مواردی که شامل حوزه اسکوپوس نمی شود: پایان نامه ها، کتاب های درسی پایین تر از مقطع لیسانس، اطلس­ها، سال نامه ها، بیوگرافی ها، کتاب های علمی معروف، دفترچه های راهنما

 

 

نمایه کتاب ها در اسکوپوس تنها از طریق ناشران اصلی آنها انجام می پذیرد( و نه از طریق افراد دیگر به صورت جداگانه).

از آنجا که انتخاب بر مبنای ارزیابی هر کتاب است بنا براین کمیته CSAB در این روند دیگر نقشی ندارد و برای این کار، گروهی اختصاص داده شده است که شامل افرادی با تحصیلات بالا می باشند و آنها مسئولیت روند انتخاب ناشران را بر عهده دارند. تمام کتاب های ناشرین منتخب که شامل حوزه و قلمرو اسکوپوس باشند باید برای مجموعه اسکوپوس در نظر گرفته شود. مقدمات و  انتخاب لیست کتاب ها از یک ناشر خاص به موارد زیر بستگی دارد:

  • اعتبار ناشر
  • سایز و موضوع لیست کتاب­ها
  • فرمت و موجودیت محتوای کتاب
  • سیاست های نشر و ماموریت هیأت تحریریه
  • کیفیت محتوای کتاب چاپ شده

 

 

معیارهای انتخاب مجموعه مطالب کنفرانس ها:

مطالب ارائه شده در کنفرانس ها یکی از مهم ترین اجزاء مطالب علمی در هر رشته محسوب می­شود. اما می توان گفت به طور خاص در رشته های مهندسی، کامپیوتر، فیزیک و ریاضی دارای اهمیت بیشتری است. کنفرانسهایی برای سامبیت شدن واجد شرایط هستند که مقالات آنها به صورت سریالی و طبق یک روند منظم زمانی منتشر می­شود و همچنین باید حداقل شرایط لازم برای وارد شدن به اسکوپوس را دارا باشد.

اسکوپوس تنها مقالات تمام متن کنفرانس ها را پوشش می دهد و در حال حاضر حدود ۷٫۲ میلیون مقاله کنفرانس از ۸۸ هزار کنفرانس در این پایگاه موجود می باشد. انتخاب مجموعه مقالات کنفرانس ها بر اساس کیفیت و ارتباط آن کنفرانس ها با موضوع رشته مورد نظر است. اولویت با مجموعه مقالات کنفرانس هایی است که توسط یک سازمان معتبر و یک ناشر در زمینه موضوعی مرتبط منتشر شده باشد. اسکوپوس نمایه سازی مجموعه مقالات کنفرانس ها از طرف افراد به صورت مستقل قبول نمی کند. مجموعه مقالاتی که به صورت سریالی منتشر می شوند و دارای ISSN  هستند می توانند در اسکوپوس با روند ارزیابی نشریات، نمایه شوند.

 

تنظیم و گردآوری:  افسانه سادات مکه، کارشناس نمایه سازی