علت شناسی شکست و عدم توفیق مجلات ایرانی در نمایه سازی

مشکل هویت چندگانه در مجلات ایرانی / شیوع پدیده سه یا چهار ناشری در مجلات اولین علت ریجکت در نمایه سازهاست

شماره 63 | 2019-09-18
مشکل هویت چندگانه در مجلات ایرانی / شیوع پدیده سه یا چهار ناشری در مجلات اولین علت ریجکت در نمایه سازهاست

علت اصلی ریجکت مجلات ایرانی در نمایه سازها داشتن هویت های مبهم و چندگانه است. مجلاتی که در ISSN   و شناسنامه و DOI  خود سه ناشر مختلف را معرفی کرده اند!! هر مجله با کد ملی یا همان شماره شاپا یا ISSN  خود متولد و شناسایی می شود. اغلب مجلات ایرانی در هنگام بررسی در نمایه سازها در مراحل اولیه ارزشیابی رد (Reject ) شده و موفق به طی مراحل بعدی و توفیق نمایه شدن نمی شوند. بسیاری دیگر از مجلات نمایه شده نیز پش از چند صباحی نمایه شدن در نمایه سازها به دلایل مبهم از نمایه سازها خارج و یا تعلیق می شوند. گذشته از مسائل و انگیزه های سیاسی و تحریم های ظالمانه آمریکا و سایر کشورهای تابع آمریکا ، پاره ای از مسائل فنی و تکنیکال و زیرساختی نیز در مجلات کشور ما مشهود است که متاسفانه علت ایجاد آنها عدم توجه کافی به اصول ثبت شناسنامه یک مجله و قوانین بین المللی ثبت مجلات است. بطور خلاصه می توان این مشکل را عدم همخوانی اطلاعات مجله در 4 منبع (Resource) معرفی نمود. این 4 منبع مورد استناد عبارتند از: 1) وبسایت رسمی شاپا ، 2) شناسنامه مجله در پایگاه مجله، 3-وبسایت DOI  و 4) وب سایت رسمی COPE 

دقت کنیم که به دلیل یکپارچگی همه منابع و Resource های ثبت مجلات در دنیا (حداقل شامل 4 منبع ذکر شده در این مقاله) در صورت عدم همخوانی، اطلاعات شناسنامه یک مجله (عنوان مجله ، ناشر مجله و ...) ، مجله در ارزشیابی پایه ای ترین و بدیهی ترین معیارهای خود مردود می شود. هویت یک مجله اطلاعات ثبتی در شناسنامه رسمی مجله است.

علت اصلی ریجکت مجلات ایرانی در نمایه سازها داشتن هویت های مبهم و چندگانه است. مجلاتی که در ISSN   و شناسنامه و DOI  خود سه ناشر مختلف را معرفی کرده اند!! هر مجله با کد ملی یا همان شماره شاپا یا ISSN  خود متولد و شناسایی می شود. عملیات ثبت ISSN   در هر کشوری توسط کتابخانه ملی آن کشور و به نمایندگی از سازمان جهانی ISSN انجام می شود. در ایران این مسئولیت بر عهده کتابخانه ملی به آدرس http://www.nlai.ir/shapa می باشد.

اغلب مجلات ایرانی در هنگام بررسی در نمایه سازها در مراحل اولیه ارزشیابی رد (Reject ) شده و موفق به طی مراحل بعدی و توفیق نمایه شدن نمی شوند. بسیاری دیگر از مجلات نمایه شده نیز پش از چند صباحی نمایه شدن در نمایه سازها به دلایل مبهم از نمایه سازها خارج و یا تعلیق می شوند.

گذشته از مسائل و انگیزه های سیاسی و تحریم های ظالمانه آمریکا و سایر کشورهای تابع آمریکا ، پاره ای از مسائل فنی و تکنیکال و زیرساختی نیز در مجلات کشور ما مشهود است که متاسفانه علت ایجاد آنها عدم توجه کافی به اصول ثبت شناسنامه یک مجله و قوانین بین المللی ثبت مجلات است.

بطور خلاصه می توان این مشکل را عدم همخوانی اطلاعات مجله در چهار منبع (Resource) معرفی نمود. این چهار منبع مورد استناد عبارتند از:

  • 1-     وبسایت رسمی ISSN  یا ROAD
  • 2-     شناسنامه مجله در پایگاه مجله
  • 3-     وبسایت DOI و مشخصات ثبتی مجله ( Journal metadata)
  • 4-     وب سایت رسمی COPE 

در اغلب مجلات ایرانی ( بیشتر از 85 درصد مجلات) اطلاعات ثبتی ناشر مجله و یا نام مجله و یا Scope مجله در پایگاه های فوق با هم همخوانی ندارند. به عنوان مثال در بسیاری از مجلات دانشگاهی کشور الگوی سه ناشری در این 4 پایگاه به شرح ذیل معرفی شده است:

 

 

اطلاعات اشتباه درج شده

اطلاعات صحیح باید به صورت زیر باشد

 روش تشخیص

وبسایت رسمی ISSN

نام انگلیسی و یا فینگلیش قدیم مجله

نام صحیح دانشگاه یا مرکز تحقیقات یا موسسه مالک مجله

برای مشاهده در سایت زیر با کمک ISSN خود جستجو و مجله خود را مشاده نمایید:

https://road.issn.org/
شناسنامه مجله
 

نام صحیح دانشگاه یا مرکز تحقیقات یا موسسه

 نام صحیح دانشگاه یا مرکز تحقیقات یا موسسه مالک مجله در صفحه شناسنامه مجله خود اطلاعات درج شده است

وبسایت DOI

 نام شرکت یا واسطه ای از وی DOI به صورت غیر حرفه ای خریداری شده است.

نام صحیح دانشگاه یا مرکز تحقیقات یا موسسه مالک مجله

 به کد ناشر در هر DOI مراجعه کنید. بعد از 10. کد 4 رقمی معرف ناشر مجله است. اگر این کد با مجلات دیگر اشتراک دارد، بدین معنی است که ناشر همگی یکی است. مثلا 10.5812/1234567 که در آن 5812 معرف ناشر کوثر میباشد.
وب سایت
COPE		 معمولا نام دانشگاه یا ناشر دیگری درج شده است

نام صحیح دانشگاه یا مرکز تحقیقات یا موسسه مالک مجله

 به وب سایت COPE مراجعه و با ISSN مجله خود را جستجو کنید. https://publicationethics.org/members

 

لذا با استناد به درج اطلاعات نادرست از ناشر مجله در چهار پایگاه فوق ، مجله ما در قدم اول ارزشیابی - یعنی تعیین هویت و مالکیت - دجار خطا بوده و نمایه ساز مربوطه در بررسی اطلاعات مجله ما را Reject می نماید.

دقت کنیم که به دلیل یکپارچگی همه منابع و Resource های ثبت مجلات در دنیا (حداقل شامل 4 منبع ذکر شده در این مقاله) در صورت عدم همخوانی، اطلاعات شناسنامه یک مجله (عنوان مجله ، ناشر مجله و ...) ، مجله در ارزشیابی پایه ای ترین و بدیهی ترین معیارهای خود مردود می شود.

در بسیاری از پایگاههای ارزشیابی به استناد همین عدم همخوانی اطلاعات شناسنامه ای مجله، حتی ممکن است مجله ما به لیست سیاه یا مجلات متقلب معرفی شود. لذا از همه مالکین و مسئولین مجلات درخواست می شود یکبار دیگر اطلاعات شناسنامه ای مجله را در 4 سایت فوق بررسی و از یکی بودن و هماهنگی آن اطلاعات اطمینان حاصل کنند.

هویت یک مجله اطلاعات ثبتی در شناسنامه رسمی مجله است.

منابع بیشتر:

کلمات کلیدی
نمایه ساز اسکوپوس پابمد ریجکت مجله