برای قضاوت در مورد پلاجیاریسم به همه معیارهای وقوع جرم توجه شود

اطلاق عنوان مجرمانه سرقت ادبی به یک محقق و نویسنده علمی، به هیچ عنوان ساده و کوچک نیست. سردبیری که شغل چهارم و یا پنجمش سردبیری است و کلیه امور مجله را نیز به دست منشی و یا فرد دیگری سپرده است، نمیتواند بدرستی در مسند قضاوت در مجله و صدور احکام عادلانه بنشیند. مراقب باشیم که با غفلت در امورات مجله، ضرر و زیانی به دیگران وارد نکنیم.


برای قضاوت در مورد یک مشابهت متنی باید از جنبه های مختلفی وقوع مشابهت بررسی گردد. فقط با یک زاویه دید نمیتوان به کل موضوع اشراف پیدا نمود و قضاوت نمود.

سردبیر به عنوان بالاترین مرجع تصمیم گیری در مجله، با قضاوت خود میتواند زندگی علمی یک محقق را تحت تاثیر قرار دهد.

لذا شایسته است تا سردبیر پس از بررسی همه جنبه های وقوع جرم سرقت ادبی که در زیر بدانها اشاره میشود، قضاوت نماید. روش برخورد با دانشجوی خطاکار با استاد خاطی متفاوت است. همینطور روش تعامل با مشابهت متنی در بخش یافته های یک مقاله با بخش مقدمه متفاوت است. ما در این بخش قصد آموزش اخلاق در نشر را نداریم که خود بحث مفصلی می طلبد. اما به همین مقدار بسنده میکنیم که قضاوت سردبیر باید از مجموع بررسی های زیر صورت پذیرد:

 

  • میزان یا گستردگی مشابهت ادبی: از یک کلمه تا کل مقاله متنوع است. نویسنده چه میزانی از مقاله را کپی کرده است؟
  • اصالت مطالب کپی شده: از کجا مطلب را کپی کرده است؟ از چه شخصی؟
  • موقعیت مطلب کپی شده: در کجای مقاله است؟ در بحث، در یافته ها و یا در مقدمه؟
  • منبع گذاری مطالب کپی شده: آیا به شیوه منبع نویسی توجه داشته است؟
  • نیت نویسنده: آیا بار اول است یا تکرار دارد؟ آیا نویسنده قبول خطا میکند؟
  • درجه مهارت یک نویسنده: نویسنده دانشجو است یا استاد؟
  • زبان نویسنده: زبان نویسنده انگلیسی است یا فارسی؟
     

بر اساس پاسخ به سوالات فوق، سردبیر میتواند قضاوت خود را بدرستی انجام دهد.