راهنمای نمایه سازی مجلات دانشگاهی

نمایه سازی یک مجله علمی پژوهشی به زبان ساده به معنی قراردادن آن مجله در یک کتابخانه میباشد. بطور قطع هدف نهایی از انتشار هر مجله "خوانده شدن" آن و کمک به حل مشکلات علمی است. متاسفانه در کشور ما، همانگونه که "مدرک گرایی" موجب فساد در علم و آفت دانشمندان ما شده است، "نمایه سازی" هم موجب فساد در مجلات گردیده است. هدف از نگارش این کتاب، آشنایی سردبیران و هیات تحریریه با نمایه سازهای مختلف و پرکاربرد در دنیاست. در ذیل به معرفی کتاب و محتوای آموزشی اثر میپردازیم.


شناسنامه کتاب

  • عنوان کتاب: نمایه‌سازی مجلات دانشگاهی
  • مولفین: دکتر سیدمحمد میری و دکتر سیدموید علویان
  • ویرایش: اول
  • ویراستار: حسن امامی (انتشارات کوثر)
  • طراح و صفحه آرا: سونیا عاشوری تبار (انتشارات کوثر)
  • محل نشر: تهران
  • ناشر: سلامت پویان کوثر
  • تاریخ نشر: اول خرداد 1399
  • تعداد صفحات: 85
  • آدرس الکترونیکی ناشر: www.kowsarpub.com
  • شمارگان(تیراژ): 50
  • صفحه آرایی: انتشارات کوثر
  • چاپ و صحافی: چاپ نقش جوهر
  • قیمت: 500000 ریال
  • نشانی ناشر: تهران - جلال آل احمد- بین امیرآباد و چمران- نبش کوچه پروانه پلاک 2 طبقه سوم
  • شماره فیپا: ‏‫‬‬‮‭978-622-991141-9

فهرست مطالب کتاب

  • فصل اول) مقدمه و پیش‌گفتار

    • مفاهیم پایه نمایه سازی

    • نمایه چیست؟
    • نمایه‌سازی چیست؟
    • نمایه‌ساز چیست؟
    • مجلات یغماگر چیستند؟
    • بیماری مجلات جعلی یا یغماگر و یا Predatory چیست؟
    • چرا مجلات ایرانی در معرض اتهام “یغماگری” هستند؟
    • ویژگیهای مجلات یغماگر
    • برای سابمیت در نمایه سازها قدری تامل کنیم
  • فصل دوم) معرفی نمایه‌سازها
    • ISI
    • ESCI  (Emerging Sources Citation Index)
  • Scopus
    • مزایای اسکوپوس
    • شرایط نمایه سازی در اسکوپوس
    • معیارهای اسکوپوس برای انتخاب منابع مختلف چیست؟
    • آیا نشریات با دسترسی باز نیز می توانند در اسکوپوس نمایه شوند؟
    • معیارهای انتخاب کتاب در اسکوپوس
    • هدف از نمایه‌سازی کتابها در اسکوپوس
    • معیارهای انتخاب مجموعه مطالب کنفرانس ها در اسکوپوس
    • اخلاق در نشر و اهمیت آن در اسکوپوس
    • عنوان نشریه برای نمایه شده در اسکوپوس از چه درجه اهمیتی برخوردار است؟
    • برای نشریاتی که در عنوان خود کلمه international  را دارند چه تدابیری وجود دارد؟
    • چگونه یک نشریه در اسکوپوس سابمیت و ارزیابی می شود؟
    • پس از سابمیت در اسکوپوس، چه مدت زمان لازم است تا از نتیجه وضعیت نشریه خود در اسکوپوس مطلع شویم؟
    • پس از اینکه یک نشریه سابمیت میشود چه اتفاقی می افتد؟
    • فرآیند ارزیابی منابع مختلف برای ایندکس شدن در اسکوپوس
    • داوری نشریات در اسکوپوس چگونه است؟
    • سابمیت مجدد چیست؟
    • گروه اسکوپوس بر اساس چه معیارهایی تاریح تحریم برای سابمیت مجدد را تعیین می کنند؟
    • اسکوپوس و مجلات ایرانی
    • تغییر معیارهای اسکوپوس و اعمال سختگیری های علمی بیشتر برای نمایه شدن در آن
    • CiteScore چیست و مزایای آن نسبت به Impact Factor چه هستند؟
    • اهمیت وب سایت نشریات سابمیت شده در روند قبول شدن آنها در اسکوپوس
    • تا چه زمانی یک نشریه در اسکوپوس باقی می ماند؟
    • اقدامات لازم برای ماندن در اسکوپوس
    • دلایل خروج از اسکوپوس
    • دلایل موفقیت یکی از مجلات ایران در اسکوپوس
    • ویکی کامل تجربیات اسکوپوس برای سردبیران ایرانی 
  • PubMed؛ PubMed Central و Medline
    • مدلاین (Medline)
    • پابمد (Pubmed)
    • پابمدسنترال (PMC or PubMed Central)
  • DRJI
    • مزایای DRJI
    • پوشش محتوایی  DRJI
  • Ulrichs Web
    • کارکردهای Ulrichs Web
    • شیوه های جستجو  در Ulrichs Web
  • Worldcat
  • Embase 
    • اصول نمایه‌سازی Embase 
    • روند نمایه‌سازی Embase
    • Emtree Thesaurus
    • واژگان اصلی و فرعی
    • کنترل کیفی در Embase
  • EBSCO 
  • CINAHL
  • Index copernicus
    • تفاوت IC با دیگر سیستم ها
    • ارزیابی تحت یک پارامتر 
    • ارزیابی چند پارامتری
  • Google Scholar
    • متاتگ های مورد نیاز در اسکولار
    • چرا برخی مجلات در گوگل اسکولار دیر مشاهده و یافت می‌شوند؟
  • ProQuest 
    • نشریات چگونه میتوانند در ProQuest  ثبت شوند؟
  • NLM catalog چیست؟
  • لزوم ارایه اطلاعات صحیح به نویسندگان در صفحه نمایه سازی هر مجله 
  • هفت خوان لیست شدن در پابمد چیست؟
    • آیا نمایه شدن در پابمد همه راه است؟
  • ایران مدکس (IranMedex) 
  • مگ ایران (Magiran)
    • نمایه شدن در مگ ایران
  • پایگاه اطلاعات علمی (SID) 
  • کدام بانک اطلاعاتی معتبرتر است؟ ISI، Scopus و یا Google Scholar
  • ایندکس

فصل اول) مقدمه و پیش‌گفتار

پیش‌گفتار مولف اول


نمایه سازی یک مجله علمی پژوهشی به زبان ساده به معنی قراردادن آن مجله در یک کتابخانه میباشد. بطور قطع هدف نهایی از انتشار هر مجله "خوانده شدن" آن و کمک به حل مشکلات علمی است. متاسفانه در کشور ما، همانگونه که "مدرک گرایی" موجب فساد در علم و آفت دانشمندان ما شده است، "نمایه سازی" هم موجب فساد در مجلات گردیده است. نهایت آرزو و هدف اعضا هیات تحریریه یک مجله، نه "نشر صحیح علم" بلکه "نمایه سازی" آن مجله میباشد. درست مانند فرزندی که بجای یک هدف متعالی مانند "تربیت یک انسان متعالی و اخلاق مدار" هدفی مانند دکتر یا مهندس شدن آن را آرزو نماییم. مجلات فرزندان اعضا هیات تحریریه و سردبیر هستند. آیا به نظر شما صحیح است که تنها آرزوی ما رسیدن آنها به نمایه ها باشد؟ آیا هدف ما از تولید و نشر یک مجله علمی پژوهشی تنها نمایه شدن آن در نمایه هایی مانند ISI و Scopus و پابمد است؟ آیا نشر یک مجله تنها با رسیدن به این نمایه ها موفق و پایدار خواهد شد؟


نیک پیداست که ریشه این تفکر اشتباه در تعیین هدف، ناشی از بیماریهای دیگر فکری در جامعه ماست. یکی از مهمترین مشکلات کشور ما، سیستم ارزشیابی غلطی است که در وزراتین علوم و بهداشت، هم نویسنده و هم دانشگاه ما را مجبور به حضور در این نمایه های "به اصطلاح طراز اول!" مجبور میکند. این ادامه همان سیاست استعماری "مدرک گرایی" در جامعه ماست که همانند یک سرطان بدخیم هر دو ضلع دانشمند و دانشگاه ما را درگیر نموده است.

هدف از نگارش این کتاب، آشنایی سردبیران و هیات تحریریه با نمایه سازهای مختلف و پرکاربرد در دنیاست. علت توضیح بیشتر برخی نمایه ها، سوالات متعدد سردبیران در مورد آنهاست وگرنه از نظر نگارنده، نه نمایه طراز اول (!) داریم و نه سطح سه(!). همه نمایه ها مانند کتابخانه الکترونیک یک اهمیت را در آرشیو نمودن و دسته بندی مقالات علمی دارند. از نظر نگارنده، هدف اصلی از "نشر" یک مجله تنها و تنها انتشار آخرین مقالات علمی برای حل مشکلات زندگی مردم است. امیدوارم روزی برسد که محقق ایرنی تنها برای "حل مشکلات زندگی" علم خود را منتشر کند و برای "نان شب" یا "اجبار" نباشد. آن روزم آرزوست.
 

با تقدیم احترام
دکتر سیدمحمد میری
بهار 1399


پیش‌گفتار مولف دوم

امروزه نشر مقالات و مستندات علمی بدون نمایه شدن معنایی ندارد. نمایه شدن سبب دیده شدن بیشتر مستندات علمی می شود و از جهتی دیگر در برخی از نمایه سازها با ارزیابی هر مقاله امکان رتبه بندی مقالات و مجلات وجود دارد. هدف از تولید یک مستند علمی نمایه شدن در بانکهای اطلاعاتی نیست ولی نباید منکر اهمیت این بانکهای اطلاعاتی در دسته بندی و رتبه بندی مستندات علمی بود.
باید به فکر ایجاد نمایه ساز های بومی و حداقل قاره ای بود.
این کتاب حرکتی است به سوی آگاهی دادن در مورد نمایه ساز ها به امید پیشرفت علمی کشور .
 

با تقدیم احترام
دکتر سیدموید علویان
بهار 1399

 


نمایه سازی در مجلات دانشگاهی
نمایه سازی در مجلات دانشگاهی

لینک و کپی رایت: