رترکت ناگهانی ۴۰۰ مقاله از یک مجله معتبر از انتشارات Sage

انتشارات Sage بار دیگر ۴۱۶ مقاله را از مجله Journal of Intelligent and Fuzzy Systems (JIFS) به دلیل تخلفات علمی، از جمله ارجاعات نادرست، متن‌های بی‌ربط و نویسندگان و داوران غیرقابل‌تأیید، بازپس گرفت. این اقدام پس از بازپس‌گیری بیش از ۴۵۰ مقاله در سال گذشته انجام شد. بسیاری از این مقالات متعلق به پژوهشگران هندی و چینی بوده و برخی توسط کارخانجات مقاله‌نویسی یا ابزارهای هوش مصنوعی تولید شده‌اند. رضا لنگری، سردبیر مجله، سال گذشته به دلیل اختلاف‌نظر درباره نحوه مدیریت این بحران استعفا داد. Clarivate نیز در سال ۲۰۲۰ به دلیل تخلفات استنادی، از ارائه ضریب تأثیر (Impact Factor) به این مجله خودداری کرد. انتشارات Sage وعده داده که با اصلاح سیاست‌های داوری، انتشار مقالات را مطابق با استانداردهای علمی بهبود بخشد.


انتشارات Sage بار دیگر ۴۱۶ مقاله را از مجله Journal of Intelligent and Fuzzy Systems (JIFS) به دلیل مشکلات جدی در روند بررسی و داوری مقالات پس گرفت. این اقدام در ادامه‌ی بیش از ۴۵۰ مقاله‌ای است که سال گذشته از همین مجله بازپس‌گیری شده بود.

 

سال گذشته، پس از بررسی‌های گسترده، انتشار مقالات جدید در این مجله به حالت تعلیق درآمد. این مجله پس از خریداری شدن توسط Sage در سال ۲۰۲۳ از IOS Press، با چالش‌های متعددی روبه‌رو شد، اما طبق اظهارات سخنگوی این انتشارات، هم‌اکنون مجدداً پذیرش مقالات را آغاز کرده است.

 

دلیل این بازپس‌گیری گسترده، مشکلات عدیده در ارجاع‌ها و استنادهای علمی، وجود متون بی‌ربط و ناهماهنگ، و همچنین نویسندگان و داوران غیرقابل‌تأیید اعلام شده است. در اطلاعیه‌ی منتشرشده آمده است: «این موارد باعث نگرانی‌هایی در مورد اصالت پژوهش‌ها و فرآیند داوری مقالات شده است. ناشر متأسف است که این تخلفات در مراحل اولیه بررسی و داوری شناسایی نشدند.»

 

طبق این گزارش، بیشتر پژوهشگران این مقالات از دانشگاه‌های هند و چین بوده‌اند. این رسوایی پژوهشی بار دیگر ابزار Problematic Paper Screener (PPS) را برجسته کرده است. این ابزار، که توسط Guillaume Cabanac توسعه داده شده، مقالاتی که به پژوهش‌های بازپس‌گیری‌شده ارجاع داده‌اند را شناسایی می‌کند. بر اساس آخرین داده‌ها، تاکنون ۷۱۶ مقاله در این مجله توسط این ابزار به‌عنوان مشکوک علامت‌گذاری شده‌اند.

 

در سال ۲۰۲۰، به دلیل تخلف در استنادهای علمی (Citation Stacking)، پایگاه Clarivate از ارائه‌ی ضریب تأثیر (Impact Factor) به این مجله خودداری کرد. در سال ۲۰۲۱ نیز IOS Press نزدیک به ۵۰ مقاله را به دلیل استنادات بی‌ربط به منابع علمی غیرمرتبط پس گرفت.

 

این بحران علمی باعث شد رضا لنگری، سردبیر ارشد این مجله از دانشگاه Texas A&M، در ژوئن سال گذشته از سمت خود استعفا دهد. او اعلام کرد که «اختلاف نظر بر سر نحوه‌ی مدیریت این بحران» علت اصلی کناره‌گیری‌اش بوده است. لنگری همچنین اشاره کرد که رشد سریع حوزه هوش مصنوعی باعث شده بود تعداد ارسال مقالات در سال ۲۰۲۳ به بیش از ۱۰ هزار مقاله برسد که ۸۰ درصد از آن‌ها رد شدند، بسیاری از این مقالات به‌وضوح توسط کارخانجات مقاله‌نویسی (Paper Mills) یا ابزارهای هوش مصنوعی تولید شده بودند.

 

سخنگوی انتشارات Sage تأکید کرده است که این انتشارات پیش از خرید IOS Press از مشکلات این مجله آگاه بوده و در حال انجام اصلاحات اساسی در سیاست‌های داوری و انتشار مجلات خود است تا استانداردهای بالایی را مطابق با دستورالعمل‌های COPE رعایت کند.

 

این رسوایی بزرگ بار دیگر نگرانی‌ها درباره کیفیت مقالات علمی، روند داوری مجلات، و سوءاستفاده از هوش مصنوعی در تولید پژوهش‌های غیرمعتبر را افزایش داده است.

 


منبع:

https://retractionwatch.com/2025/01/31/sage-journal-retracts-another-400-papers/