رشد شاخص‌های استنادی در مجلات ایرانی نمایه شده در اسکوپوس؛ نشانه‌ای از مدیریت علمی پایدار

در تازه‌ترین گزارش Scopus و Scimago برای سال ۲۰۲۴، تعدادی از مجلات علمی ایران توانسته‌اند رشد قابل‌توجهی در شاخص‌های بین‌المللی مانند SJR و CiteScore تجربه کنند. این رشد، حاصل ساختارهای تحریریه‌ای منسجم، انتشار منظم و تعامل فعال با استانداردهای علمی روز است. مرور این داده‌ها نشان می‌دهد که مدیریت حرفه‌ای علمی، نه‌تنها در شاخص‌های کمی، بلکه در ارتقای اعتبار بین‌المللی مجلات نیز تأثیرگذار بوده است.


گزارش‌های جدید سایت Scopus / Scimago در سال ۲۰۲۴ نشان می‌دهد که برخی از مجلات علمی ایران توانسته‌اند روندی رو‌به‌رشد در شاخص‌های بین‌المللی خود از جمله SJR و CiteScore حفظ کنند. این دستاورد در فضای رقابتی نشر آکادمیک جهانی، نشان از زیرساخت تحریریه منسجم، پیروی از استانداردهای داوری و بهره‌گیری از روش‌های نوین نمایه‌سازی علمی دارد.

رشد معنادار در شاخص‌ها

نام مجله SJR (۲۰۲۳ → ۲۰۲۴) CiteScore (۲۰۲۳ → ۲۰۲۴)
Iranian Journal of Pharmaceutical Research 0.385 → 0.453 3.4 → 3.9
International Journal of Endocrinology and Metabolism 0.506 → 0.592 3.1 → 3.1 (ثابت بالا)
Jundishapur Journal of Natural Pharmaceutical Products 0.228 → 0.263 1.4 → 1.8
Journal of Nursing and Midwifery Sciences 0.269 → 0.283 1.0 → 1.2
Middle East Journal of Rehabilitation and Health Studies 0.164 → 0.218 0.8 → 1.0
Iranian Journal of Psychiatry and Behavioral Sciences 0.269 → 0.307 1.2 → 1.3
Iranian Journal of Radiology 0.139 → 0.200 0.5 → 0.6
International Journal of High Risk Behaviors and Addiction 0.209 → 0.212 0.7 → 0.9

فراتر از شاخص‌ها: اثر ساختار تحریریه و انتشار علمی

یکی از نقاط مشترک در میان مجلاتی که رشد یا ثبات عملکرد داشته‌اند، حضور در چارچوب‌های انتشار سازمان‌یافته و برخورداری از زیرساخت‌های حرفه‌ای در فرآیندهایی مانند داوری ساختاریافته، انتشار منظم، تمرکز بر موضوعات تخصصی روز و حضور فعال در شبکه‌های علمی بین‌المللی است. این عوامل، در بلندمدت به مزیت رقابتی در فضای نشر علمی جهانی تبدیل می‌شوند.

نتیجه‌گیری علمی

افزایش شاخص‌های استنادی مجلات در سال ۲۰۲۴، نشانه‌ای روشن از بلوغ علمی و ساختاری در برخی از نشریات کشور است. تجربه نشان می‌دهد که هر جا انتشار علمی با دقت، انسجام و ابزارهای حرفه‌ای همراه بوده، نه‌تنها در داده‌های علم‌سنجی، بلکه در اعتماد جامعه علمی نیز بازتاب داشته است.

 

این تحلیل بر پایه داده‌های رسمی منتشرشده در Scopus و Scimago تهیه شده است و صرفاً به بررسی تغییرات شاخص‌های نمایه‌سازی پرداخته است.