دولت ترامپ در ۳۱ ژانویه ۲۰۲۵ به دانشمندان مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌های آمریکا (CDC) دستور داد مقالات علمی که شامل واژگانی مانند «جنسیت»، «تراجنسیتی» و «LGBT» هستند را بازپس بگیرند. این اقدام بخشی از سیاست‌های دولت در حذف اشاره به جنسیت از داده‌های علمی است و باعث حذف اطلاعات مهمی درباره ایمن‌سازی، بهداشت جنسی و تنوع نژادی از وب‌سایت‌های CDC شده است. این دستور که با ادعای «دفاع از زنان» مطرح شده، به گفته کارشناسان بخشی از یک حرکت جهانی ضد جنسیت است که برابری جنسیتی و حقوق LGBT را تهدید می‌کند. مجلات علمی معتبر این دستور را غیرقانونی دانسته و اعلام کرده‌اند که از اصول اخلاقی نشر علمی پیروی خواهند کرد و اجازه سانسور بر اساس فشارهای سیاسی را نخواهند داد.

انتشارات Sage بار دیگر ۴۱۶ مقاله را از مجله Journal of Intelligent and Fuzzy Systems (JIFS) به دلیل تخلفات علمی، از جمله ارجاعات نادرست، متن‌های بی‌ربط و نویسندگان و داوران غیرقابل‌تأیید، بازپس گرفت. این اقدام پس از بازپس‌گیری بیش از ۴۵۰ مقاله در سال گذشته انجام شد. بسیاری از این مقالات متعلق به پژوهشگران هندی و چینی بوده و برخی توسط کارخانجات مقاله‌نویسی یا ابزارهای هوش مصنوعی تولید شده‌اند. رضا لنگری، سردبیر مجله، سال گذشته به دلیل اختلاف‌نظر درباره نحوه مدیریت این بحران استعفا داد. Clarivate نیز در سال ۲۰۲۰ به دلیل تخلفات استنادی، از ارائه ضریب تأثیر (Impact Factor) به این مجله خودداری کرد. انتشارات Sage وعده داده که با اصلاح سیاست‌های داوری، انتشار مقالات را مطابق با استانداردهای علمی بهبود بخشد.

دکتر سومان ال. جین، پژوهشگر هندی، پس از افشای دستکاری گسترده در داده‌های علمی، با بازپس‌گیری ۱۰ مقاله‌اش از مجلات معتبر علمی مواجه شد. تحقیقات نشان داد که مقالات او شامل داده‌های طیف‌سنجی جعلی، نویزهای تکراری و استنادهای غیرواقعی بوده و برخی از آزمایش‌ها احتمالاً هرگز انجام نشده‌اند. جین این تخلفات را به دانشجویان سابقش نسبت داد و مدعی شد که داده‌ها را بدون بررسی دقیق پذیرفته است. این رسوایی بار دیگر ضعف نظارت علمی را برجسته کرده و زنگ خطری برای اساتیدی است که بدون تضمین مناسب، مسئولیت علمی خود را به دانشجویان واگذار می‌کنند.

یک مجله معتبر علمی در حوزه روان‌پزشکی، پس از بررسی توسط Web of Science، به دلیل استنادات غیرمرتبط و انتشار مقالات خارج از حوزه تخصصی خود با درخواست توضیح مواجه شد. سردبیر مجله ضمن پذیرش این تخلفات، بی‌دقتی در داوری و نظارت را عامل این مشکلات دانست و تعهد کرد که از این پس دقت بیشتری در بررسی استنادات داشته باشند. علاوه بر این، انتشار مقالاتی که ارتباطی ضعیف با اهداف مجله داشتند نیز مورد انتقاد قرار گرفت. این مسئله هشداری جدی برای مجلات علمی است که نظارت دقیق‌تری بر فرآیند داوری داشته باشند، زیرا در غیر این صورت ممکن است از نمایه‌سازی پایگاه‌های معتبر حذف شوند. با هدف آموزش به سردبیران ایرانی این تجربه بازگو میگردد.

گزارش‌های جدید نشان می‌دهد که برخی از مجلات نمایه‌شده در Scopus با دریافت هزینه‌های بالا از پژوهشگران، بدون داوری علمی مقالات بی‌کیفیت و نامعتبر منتشر می‌کنند. این مجلات، پس از ورود به اسکوپوس، با ارسال ایمیل‌های گسترده، نویسندگان را جذب کرده و بدون بررسی دقیق، مقالاتی با داده‌های ناقص منتشر می‌کنند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که برخی از این مجلات، با وجود داشتن تعداد مقالات و استنادات کم، به‌سرعت در اسکوپوس پذیرفته شده‌اند، در حالی که بسیاری از مجلات علمی معتبر از این پایگاه حذف می‌شوند. این وضعیت نگرانی‌هایی درباره همکاری پنهانی بین اسکوپوس و مجلات جعلی ایجاد کرده و نشان می‌دهد که پژوهشگران باید قبل از ارسال مقالات، از اعتبار واقعی این مجلات اطمینان حاصل کنند تا قربانی این کلاهبرداری علمی نشوند.

انتشارات بریفلندز، تنها ناشر تخصصی مجلات دانشگاهی در ایران، با بهره‌گیری از پیشرفته‌ترین ابزارهای هوش مصنوعی، کنترل کیفیت مقالات را از مرحله ارسال تا پس از انتشار تضمین می‌کند. این سیستم‌ها قادرند تخلفات علمی مانند سالامی پابلیش (تقسیم غیرموجه یک پژوهش به چند مقاله)، استنادهای غیرمرتبط و سلف سایتیشن غیرمجاز را شناسایی کنند. در یکی از موارد اخیر، هوش مصنوعی موفق شد یک تقلب علمی پیچیده را که تشخیص آن با روش‌های دستی دشوار بود، کشف کند. این اقدام گامی بزرگ در جهت ارتقای اعتبار علمی مجلات دانشگاهی ایران است. بریفلندز با این فناوری‌های نوین، از سلامت نشر و استانداردهای بین‌المللی در تحقیقات دانشگاهی حمایت می‌کند.