راهنمای نمایه سازی مجله در بانکهای اطلاعاتی داخلی

بانک‌های اطلاعات پزشکی که موضوع مورد بحث در این مقاله می باشند به دو دسته ی داخلی و خارجی تقسیم می شوند. از مهم ترین پایگاه‌های غیر ایرانی که در دنیا مطرح هستند، پابمد سنترال و مدلاین می باشند (برای اطلاعات بیشتر “چگونه در  Pubmed  نمایه شویم؟” را مطالعه فرمایید) و در میان بانک‌های اطلاعات داخلی ایران مدکس، مگ ایران و اس آی دی سرآمد هستند. هدف از این مقاله بررسی پایگاه‌های اطلاعات داخلی، نحوه ی عملکرد آنها به اختصار وهمچنین چگونگی نمایه شدن درآنها می‌باشد.

ایران مدکس (IranMedex)

ایران مدکس که در حال حاضر متعلق به سامانه دانش گستر برکت و وابسته به ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) می‏باشد ، یک بانک اطلاعاتی است که مقالات علمی به چاپ می رساند. ایران مدکس در زمینه ی علوم پزشکی فعالیت داشته که کاربران آن می توانند با انجام جستجوی پیشرفته مقالات مورد نظر خود را به فارسی و انگلیسی جستجو کنند (۱). این پایگاه اطلاعاتی در نظر دارد که در بخش‌های مختلفی من جمله سلامت، فنی مهندسی، علوم پایه، کشاورزی، هنر و معماری، دامپزشکی و علوم انسانی اطلاعات  مورد نیاز کاربران را فراهم آورد اما در حال حاضر تنها بخشی که در این پایگاه به روزآوری میشود، بخش سلامت آن می باشد. بانک اطلاعات سلامت در برگیرنده ی “مقالات مجلات و همایش‌های علمی پژوهشی حوزه سلامت …، بانک اطلاعاتی پایانامه‌های دکتری مرتبط با سلامت …، بانک اطلاعاتی ایندکس شده فیلم‌های سلامت، بانک اطلاعاتی کتاب‌ها و مستندات حوزه سلامت، بخش تبلیغات و شبکه‌های اجتماعی همچون جامعه مجازی پژوهشگران ایران و جهان …، جامعه مجازی بیماران مانند سرطانی‌ها، ام اس، گوارشی، دیابتی، فشارخونی” می باشد (۲). ایران مدکس همچنین خدمات ویژه ای نظیر “رزومه پژوهشگران، ایندکسینگ مفاهیم سلامت با استفاده از سیستم مش، مجموعه مقالات خارجی نویسندگان ایرانی، مشاوره آنلاین پژوهشی و آموزشی و راه اندازی بخش وبینار” به پژوهشگران و اساتید رشته‌های مربوط به سلامت ارائه می دهد (۲).

برای جستجوی پیشرفته در ایران مدکس لازم است که عبارت مورد نظر خود را در بخش جستجو وارد کرده و کلامات را با and/or یا exact phrase از هم جدا سازید. لازم به ذکراست که جستجوی عنوان مقاله و نام نویسنده آزاد و رایگان می باشد اما برای کسب اطلاعات بیشتر راجع به جزئیات مقاله و چکیده ی آن داشتن دسترسی توسط کاربر لازم می باشد. دسترسی  به دو طریق در اختیار نویسنده قرار می گیرد. “ﻛﺎرﺑﺮاﻧﻲ ﻛﻪ از ﺧﺪﻣﺎت ﻣﺆﺳﺴﺎت و ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎی ﻃﺮف ﻗﺮارداد دارایIP ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻧﻈﻴﺮ(داﻧﺸﮕﺎهﻫﺎیﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ) اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ کنند” می توانند به شکل رایگان به مقالات دسترسی یابند. دسته دوم اما نیاز به نام کاربری و کدعبور دارند تا بتوانند از خدمات سایت بهره جویند (۳).

برای نمایه شدن در این بانک اطلاعاتی کافیست چکیده و متن کامل مقالات چاپ شده در مجله خود را به همراه نامه درخواست نمایه شدن را به info@barakatkns.com ایمیل نمائید. همچنین شما می توانید از طریق این ایمیلinfo@manuscriptonline.com  با مسئولین سایت مکاتبه و سئوالات خود را مطرح سازید.

مگ ایران (Magiran)

مگ ایران  به عنوان یکی ازبرجسته ترین بانک‌های جامع اطلاعات داخلی در سال ۱۳۸۰ و با “هدف ﺟﻤﻊ آوری ﻣﺠﻼت و ﺗﻬﻴﻪ ﻳﻚ ﻣﺮﺟﻊ ﻛﺎﻣﻞ ازﻧﺸﺮﻳﺎت اﻳﺮانی” پایه گذاری شده است (۱). تمرکز این پایگاه اطلاع رسانی صرفا نشریات و مقالات پزشکی نبوده است بلکه مقالات با موضوعات عمومی و تخصصی با طیف‌های وسیعی در این پایگاه گرد آوری می شوند. البته لازم به ذکر است که “دراﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻓﻘﻂ  ﻧﺸﺮﻳﺎت ﭼﺎپ ﺷﺪه ﺑﺎ ﻣﺠﻮز وزارت ﻓﺮﻫﻨﮓ و ارﺷﺎد اﺳﻼمی ﻋﺮﺿﻪ میشود” که تنها چکیده‌ی %۳۰ تا ۴۰% از آنها در مگ ایران موجود می باشد (۱). به منظور دسترسی به اطلاعات پایگاه، عضویت در سایت الزامی می باشد. عضویت در مگ ایران شامل دو نوع اشتراک: اشتراک رایگان و اشتراک پولی می باشد (برای اطلاعات بیشتر به فایل راهنما با آدرس الکترونیکیhttp://src.mubabol.ac.ir/PDF/magiran(1).pdf مراجعه فرمایید).

جستجوی نشریات در سایت به سه شکل می باشد (۴):

• فهرست الفبایی
• فهرست موضوعی
• جستجو

نمایه شدن در مگ ایران

برای نمایه شدن در مگ ایران لازم است مدارک زیر را تهیه و به آدرس data@magiran.com ارسال نمائید. شایان ذکر است که پس ازارسال مدارک لازم از طریق ایمیل، ظرف کمتر از ۲۴ ساعت برای متقاضی یک ایمیل تایید ارسال می شود مبنی بر اینکه مدارک در پروسه ی کاری و ثبت قرار گرفته است.

مدارک لازم برای نمایه شدن در مگ ایران به شرح زیر می باشد:

• تنظیم نامه ای از طرف سردبیر مجله مبنی بر اعلام موافقت به منظور نمایه شدن در مگ ایران
• تصویر مجوز انتشار دریافتی از وزارت ارشاد یا رتبه ی عملی پژوهشی ترویجی ازوزارت بهداشت یا علوم
• طرح جلد مجله (jpg.*)
• چکیده ی تمام مقالات آرشیو (Doc.*)
• متن کامل مقالات (*.pdf)
• لیسا اعضای هیئت تحریریه به فارسی (*.pdf)

 پایگاه اطلاعات علمی (SID)

پایگاه اطلاعات علمی یا SID  نیز یکی دیگر از پایگاه‌های برجسته ی اطلاعات داخلی می باشد که تحت نظارت شورای علمی و از مرداد ۱۳۸۳ شروع به فعالیت خود کرده است. هدف اصلی این پایگاه “گسترش و ارتقا خدمات اطلاعات رسانی به محققان، سرعت بخشیدن به کاوش‌های علمی و نهایتا افزایش اثربخشی تحقیقات در کشور” می باشد (۵).

این پایگاه در سطوح مختلف خدمات رسانی می کند که از مهمترین آنها ” بانک مقالات نشریات” می باشد (۵):

• نمایه سازی مقالات نشریات علمی پژوهشی کشور که از طریق کمیسیون نشریات وزارت علوم تحقیقات و فناوری و کمیسیون نشریات وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی صاحب مجوز می شوند.
• نمایه سازی مقالات نشریات علمی دانشگاه آزاد اسلامی و نشریات علمی دانشگاه پیام نور
• دسترسی به چکیده و متن کامل مقالات به صورت رایگان
• ارائه اطلاعات هر نشریه در صفحه مجزا همراه با دسترسی به شماره‌های منتشر شده از سال ۱۳۷۹ به بعد
• امکان جستجوی مقالات و نویسندگان بر اساس عنوان مقاله، نشریه و چکیده

سایر سرویس‌های مهمی که SID  عهده دار آن می باشد به ترتیب شامل:

• امکان سفارش مقالات، نشریات و کتاب‌های الکترونیک بین المللی از طریق کتابخانه الکترونیک
• دسترسی به چکیده طرح‌های پژوهشی خاتمه یافته و در دست اجرای جهاد دانشگاهی
• نمایه سازی چکیده مقالات محققان ایرانی در نشریات بین المللی
• سیستم ارسال الکترونیکی مقالات علمی  (Online Submission)
• برگزاری کارگاه‌های آموزشی با موضوعات مختلف علمی
• معرفی و نمایه نشریات ایرانی نمایه شده در ISI

 و در آخر، نحوه ی نمایه سازی در این بانک اطلاعت داخلی بدین طریق می باشد (۶):

• تهیه تفاهم نامه ای از طرف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی که در آن صلاحیت علمی و تحقیقاتی مجله را تایید کند.
• تنظیم نامه ای توسط سردبیر مجله  که در آن موافقت  به نمایه شدن درSID   به امضا و تایید ایشان رسیده باشد.
• ارسال تمام شماره‌های چاپ شده ی مجله  (*.pdf)

توجه:  اگر مقالات به فارسی نگارش و نوشته شده باشد، یک کپی از چکیده ی آنها به انگلیسی لازم است که به مدارک ضمیمه شود.