آسیب جدی و بزرگ بین المللی به جامعه علمی کشور
پرده برداری از تقلب علمی در مجلات پزشکی دنیا: نیاز به برخورد قانونی با متخلفان
۵۸ مقاله نوشته شده توسط ۲۸۲ محقق ایرانی به دلیل جعل علمی و دستکاری در مقالات، توسط دو ناشر معتبر دنیا یعنی Springer و BioMed Central از هفت مجله علمی مردود اعلام شده و از نویسندگان پس گرفته شدند. ادیتور ارشد مجله Nature در آخرین مقاله خود (مورخه یک نوامبر ۲۰۱۶) پرده از این سرقت علمی برداشت که متاسفانه به گفته وی توسط “دانشمندان ایرانی” یا “Iranian Scientists” انجام شده است.
طبق آمار ارایه شده در این مقاله ۵۸ مقاله به طور قطع محکوم گردیده اند و ۴۹ مقاله دیگر نیز در مراحل نهایی بررسی ها میباشند که در آنها نیز گزارشاتی از تخلفات وجود داشته است. تا این لجظه و طبق آخرین آمار، BioMed Central تعداد ۲۸ مقاله را با رای قطعی باطل و مشغول تحقیقات بر روی ۴۰ مقاله دیگر است . همچنین Springer با رای کمیته اخلاق در نشر، تعداد ۳۰ مقاله ایرانی را در مجلات خود به عنوان متخلف معرفی نموده و در مورد ۹ مقاله دیگر در حال بررسی است.
تمامی مقالاتی که از سوی دو ناشر فوق به عنوان متخلف معرفی شده اند، شواهدی از دستکاری علمی در نویسندگان خود دارند بطوریکه در مراحل نشر مقالات نویسندگانی به آنها اضافه شده اند که با هدف تقلب و دستکاری در انتشار (Authorship Manipulation) اقدامات غیراخلاق در نشر صورت گرفته است. همجنین در برخی دیگر موارد (در ۷۰ درصد موارد) مستندات سرقت علمی یا Plagiarism به چشم می خورد. در مقالاتی که به BMC ارائه شده است در تمامی موارد دستکاری در تالیف اولیه به وضوح به چشم می خورد که در ۵۷ درصد آنها بازنویسی محض و در ۹۳ درصد آنها نیز سرقت علمی به چشم می خورد.
طبق گزارش مقاله Nature در سال ۲۰۱۵ نیز موارد مشابهی اتفاق افتاده بود که در آن جعل و فریب در داوری مقالات (Faked Peer Review) ایجاد شده بود. بطوریکه در هنگام پیشنهاد برای داوری از داورانی اسم برده شده بود که در دنیای علوم کاملا معتبر و خوشنام هستند ولی این افراد معتبر با ایمیل های جعلی و هویت مکاتباتی کاذب به مجلات معرفی شده بودند. هر دو موسسه اعلام کردند بدنبال آن مورد سال گذشته تصمیم گرفته اند که از آن به بعد دیگر از نویسندگان خود داوران پیشنهادی (Suggestive Reviewers) دریافت نکنند مگر بصورت یک کاور لتر (Cover Letter).
متاسفانه هر دو ناشر فوق تصمیم به بردن اسامی نویسندگان متخلف به لیست های سیاه اخلاق در نشر گرفته اند که از ارایه مستقیم مقالات توسط آن محققان در سایت جلوگیری گردد و تمامی مقالات دیگر آنها نیز حذف خواهند شد.
با توجه به رسوایی اخیر برخی از مولفین اصلی که مقالات آنها جعل شده اند از موضوع با خبر شده اند و عده ای از آنها به این موضوغ واکنش نشان داده اند.
حال باید دید مسئولین امر، نسبت به این رسوایی بین المللی چه واکنشی خواهند داشت و پاسخ به ظاهر محققینی که این عمل شرم آور را در آوردگاهی بین المللی انجام داده اند و به وجهه علمی کشور خدشه وارد کرده اند چه خواهد بود. قدر مسلم این اقدام بصورت سازماندهی شده و با هدف تخریب وجهه بین المللی علوم ایران در دنیا صورت گرفته و طبق گقته گزارشگر ارشد موسسه Nature یک تیم در پشت این اقدامات مخرب وجود داشته است.
انتشارات کوثر از اسفند ماه سال گذشته پس از برخورد با اقدامات کاملا مشابه موارد فوق ، یعنی فریب در اسامی نویسندگان (Authorship manipulation) و دسترسی غیرمجاز به اطلاعات علمی و جعل مدارک علمی، اقدام قاطع خود را از طریق پیگیری در مراجع قضایی شروع نموده بود و حتی با اطلاع رسانی رسمی در اردیبشهت ۹۵ نویسندگان و جامعه دانشگاهی را از اقدامات این گروه آگاه نموده بود. این گروهها معمولا با عناوین مقاله نویسی و مشاوره جهت انتشار، اقدام به اخذ عیرقانونی مبالغ هنگفتی از نویسندگان می نمایند و موارد واضحی از فروش جایگاههای نویسندگی در مقالات (پس از اکسپت) در بین نویسندگان را ایجاد مینمایند. (برای اطلاع بیشتر به سلسله مقالات با موضوع بنگاههای مقاله و پایان نامه نویسی در همین پایگاه مراجعه نمایید.)
همچنین از سوی دیگر این انتشارات در اقدام پیشگیرانه از مورخه ۱۰/۲/۹۵ در کلیه مجلات تحت پوشش خود امکان تغییر نویسندگان پس از اکسپت را نیز (تحت هر عنوان و با هر دلیلی) برداشته است. به موجب توافقنامه انتشارات با سردبیران مجلات تحت پوشش خود هر نوع تغییر در نویسندگان پس از ارسال مقاله تخلف محسوب میگردد.
لیست مجلات عبارتند از:
Comparative Clinical Pathology
Journal of Parasitic Diseases
Tumour Biology
Diagnostic Pathology
Cancer Cell International
Journal of Ovarian Research
World Journal of Surgical Oncology
لیست مقالات و لینک به فول تکست مقالات (منتشر شده توسط Nature) عبارتند از:
https://resource-cms.springer.com/springer-cms/rest/v1/content/11003244/data/v1/List+of+articles+by+journal >
لینک مقاله در Nature:
توصیه به نویسندگان:
انتشارات کوثر به لحاظ اهمیت موضوع از کلیه اقشار دانشگاهی بالاخص اعضا محترم هیات علمی و دانشجویان فرهیخته تقاضامند است برای رفع نیازهای پژوهشی خود در انتشار مقالات، مراقب سو استفاده اماکن و بنگاههای غیرمجاز مقاله و پایان نامه نویسی باشند.
توصیه به سردبیران کشور:
- از پذیرش هر نوع تغییر در نویسندگان پس از سابمیت یک مقاله جدا خودداری نمایید.
- چک و کنترل پلاجیاریسم در دو نوبت: ابتدای سابمیت و قبل از انتشار نهایی صورت پذیرد.
دیدگاه‌های ثبت شده