سیستم ارزشیابی معیوب ما دانشجویان و اساتید را وادار به نشر سالامی میکند

سیستم آموزش کشور، دو بیماری مهم دارد: بیماری اول مدرک گرایی و بیماری دیگر اچ ایندکس است. هر دو این بیماریها در نهایت باعث فساد در علم و تخریب علم کشور میگردد. آیا میدانستید در اغلب دانشگاههای بزرگ و توسعه یافته دنیا تنها یک مقاله و آنهم از دانشجوی تخصصی یا PHD خواسته میشود. در ایران اما هم دانشجوی پزشکی مجبور است مقاله بدهد و هم دانشجوی دکتری باید سه مقاله منتشره در مجلات علمی پژوهشی و نمایه شده بدهد. چه کسی باید این سیاست "ضدعلمی" را در ایران برای همیشه تغییر دهد؟ چرا مسوولین ما به فکر تغییر در این سیاست نیستند؟ چرا کانادا، فرانسه، استرالیا، انگلستان، ژاپن و ... همانند ایران آمار تولید علم خود را منتشر نمی کنند؟  محال است آمار تعداد مقالات منتشر شده ژاپن را بیابید. چرا؟ چرا فقط کشورهایی مانند پاکستان، برزیل و هند عطش آمار مقالات دارند؟ اگر ایین نامه ارتقا تا ده سال دیگر همین باشد، ما علاوه بر سرآمدی در تولید مقاله، بیشترین استاد تمام دنیا را نیز خواهیم داشت!


در کشور ما، شرط دفاع پایان نامه و تز انتشار حداقل سه مقاله (دو مقاله در مجلات نمایه شده سطح اول مانند ISI و Scopus . پابمد ویک مقاله در علمی پژوهشی) است. این قانون یکی از ظالمانه ترین فجایعی است که سیستم آموزش عالی در کشور ما بر سر دانشجو و استاد به طور خلاصه بر سر علم ما می آورد. متولی این قانون کیست؟ بدون شک سیاستگزاران علمی طراز اول کشور میتوانند این قانون و قوانین وابسته به آن را تغییر دهند و در سند چشم انداز توسعه کشور اصلاحات اساسی ایجاد نمایند. اما سوال اینجاست که چرا این تغییر در 40 سال اخیر اتفاق نیفتاده است؟

راستی میدانستید علاوه بر مضرات مدرک گرایی که در این قانون وجود دارد، آقت دیگری به نام "انتشار سالامی" هم در کمین دانشجویان و اساتید ماست. به عبارت دیگر، حاصل این قانون الزام به 3 مقاله میشود: اجبار دانشجو و استاد به انتشار سه مقاله از یک طرح پژوهشی و یا همان انتشار سالامی از نتایج یک تحقیق.

اجبار دانشجو به انتشار سه مقاله از یک طرح یعنی ترویج به تقلب. همانگونه که میدانید ، یک تز یا پایان نامه حداکثر به یک موضوع پژوهشی میپردازد و پاسخ یک سوال پژوهشی را میدهد. حال چگونه است که از دانشجو انتظار انتشار سه مقاله میرود؟؟  
اینجاست که یک دانشجو برای فارغ التحصیلی قانونی  ! مجبور به کپی اطلاعات مقاله اول در مقالات دوم و سوم میگردد تا بتوانند دفاع کند و مشمول سنوات و شهریه اضافی نشود.

تعریف سالامی را یکبار دیگر با هم مرور میکنیم:


تعریف سالامی:

انتشار مقالات مشابه حاصل از یک طرح پژوهشی با هدف افزایش تعداد مقالات علمی ، انتشار به روش سالامی (Salami Publishing) گفته میشود. در این روش که به آن سالامی اسلایسینگ (Salami Slicing) نیز گفته میشود ، ممکن است مقدمه، مواد و روش ها و یا نتایج در بین چند مقاله مشترک وجود داشته باشد. البته ممکن است مشابهت متنی در این مقالات موجود نباشد. 

در این مقاله در مورد سالامی به تفسیر صحبت شده است: لطفا آن را مطالعه نمایید.


وقتی در آموزش دانشگاهی "اخلاق در پژوهش" نداریم و حتی جزو واحدهای اختیاری هم نیست، چطور انتظار داریم دانشجوها به انتشار سالامی توجه کنند و حساس باشند.

یکی از راهکارهای اساسی در پیشگیری از سالامی، آموزش اساتید و دانشجویان کشور است.

 


قوانین برخورد با انتشار سالامی را در این مقاله بخوانید.


Image Credit: http://www.china.org.cn/opinion/2011-10/10/content_23584943.htm