داوری در مجلات علمی در حال تغییر و دگرگونی اساسی است
با گسترش پاب پیر : سردبیران و مجلات دیگر قادر به مخفی کردن کامنتهای داوران نخواهند شد| یک ابزار آنلاین و بدون سانسور برای برملا کردن مشکلات علمی مقالات
ابزار آنلاین پاب پیر یا Pubpeer از سال 2013 ایجاد شد. اما به سرعت در حال تبدیل شدن به بزرگترین عامل برای ایجاد شفافیت در مجلات علمی دانشگاهی است. یکی از بزرگترین مشکلات مجلات دانشگاهی، رانت و فساد در هنگام داوری مقالات است. متاسفانه در سطح بین المللی، به داوری در مجلات کشور ما اعتماد عمومی وجود ندارد و بطور فرض داوری یا Peer Review در مجلات ایرانی را دارای مشکل میدانند. صرفنظر از چرایی این مشکل، یکی از ابزارهای بسیار مهمی که میتواند شفافیت را به داوری بازگرداند، ابزاری است که یک موسسه فرانسوی به دنیای علم معرفی نمود. این ابزار بطور آنلاین و بدون سانسور، نظرات داوران بین المللی را بر روی یک مقاله علمی منتشر شده نشان میدهد. مجلات ما باید با اطلاع از این ابزار بسیار مهم، به تک تک کامنتهای داوری مقالات خود در این سامانه پاسخ بدهند.
پاب پیر یا PubPeer چیست؟
یک وب سایت است که اجازه یک بحث کامل دو طرفه را بر روی یک مقاله عملی منتشر شده میدهد.
مدل پاب پیر چه نوع داوری است؟
این سیستم بر پایه "داوری پس از انتشار" یا Post Publication Peer Review بنا نهاده شده است. محققان معتقدند که دهه پیش رو دهه شکوفایی و گسترش و تحقق کامل داوری یا Peer review در مجلات علمی بر مبنای همین پایه (یعنی داوری پس از انتشار) میباشد.
آیا مجلات ایرانی نیازی به کنترل داوری های مقالات خود در پاب پیر دارند؟
بله. لازم به توضیح است که داوری سنتی رایج در مجلات ایرانی، مدلی از داوری با عنوان External Peer Review ( یا داوری با داوران مجله) است که به دلیل مخفی بودن این داوری، امکان هر نوع رانت و فساد را با خود (بصورت بالقوه) وجود دارد.
مهمترین نکات پاب پیر:
- پاب پیر: یک پپلتفرم یا محیط امن برای افشاگران علم (whistleblowers) فراهم میکند تا آنها بتوانند با امنیت کامل به افشای خلاف در داوری علمی مقالات بپردازند و ایرادات علمی یک مقاله را برای همگان و بدون سانسور بیان کنند.
- پاب پیر: به وب سایت مجله شما ارتباطی ندارد. خودش یک وب سایت و محیط کاملا مستقل دارد.
- هر کسی میتواند با اکانت خود بصورت ناشناس و یا با هویت واقعی بر روی هر مقاله ای که DOI دارد، کامنت خود را گذاشته و این کامنت هم برای اتشار عمومی نیازی به دریافت مجوز از سوی مجله ندارد.
- پاب پیر: یکی از ابزارهای بسیار مهم در ارزشیابی مجلات علمی شده است. بطوریکه بسیاری از نهادی ناظر مانند COPE و نمایه سازها برای دانستن کیفیت مقالات علمی یک مجله به آن مراجعه میکنند.
- پاب پیر: هیچ مرجع کمی یا عددگذاری برای کیفیت مقاله نداشته و نخواهد داشت. یک تخته سیاه برای بحث بین مردم است.
دیدگاههای ثبت شده