داوری مقالات توسط هوش مصنوعی (AI) یکی از موضوعات نوین و جذاب در حوزه فناوری و علم است. با پیشرفت تکنولوژی و افزایش حجم مقالات علمی، استفاده از هوش مصنوعی به‌عنوان یک ابزار کمکی در فرآیند داوری علمی مورد توجه قرار گرفته است. هوش مصنوعی می‌تواند با تحلیل متنی و استفاده از الگوریتم‌های یادگیری ماشینی، کیفیت و محتوای ابسترکت مقالات را ارزیابی کند و پیشنهادهایی برای بهبود آن ارائه دهد. انتشارات بریفلندز با تکیه بر توان مهندسان خود، سامانه داوری مقالات را مجهز به هوش مصنوعی تربیت شده ویژه داوری نموده است. داوران مجلات میتوانند با کمک این ابزار اختصاصی و قدرتمند کلیه زوایای یک مقاله را مورد نقد و بررسی دقیق و کارشناسانه قرار دهند. این ابزار اختصاصی بر مبنای چک لیست‌های معتبر داوری کار میکند.

نمایه ساز  دوآج یا DOAJ یکی از پایگاههای نمایه ساز مجلات با دسترسی باز است که با وجود فراز و فرودی که از ابتدا تا امروز داشته است در مسیر مناسبی در ایندکس کردن یا نمایه سازی مجلات با دسترسی باز یا open access قرار دارد. روش برخورد این نمایه ساز با مجلات ایرانی تا امروز دارای حاشیه های فراوانی بوده است. هدف از این پست، آشنایی و آموزش سردبیران ایرانی با برخی معیارهای مدنظر این نمایه ساز است. 

سامانه مدیریت مجلات انتشارات بریفلندز در جدیدترین به روزرسانی خود یک قابلیت منحصر بفرد را به سیستم مجلات خود افزود. با کمک این پرتال مدیریتی، برگزارکنندگان همایشها و کنگره ها و کنفرانسهای داخلی و بین المللی میتوانند خلاصه مقالات خود را مدیریت کامل نمایند. در این پرتال امکانات متنوعی از سابمیت خلاصه مقاله تا داوری و انتشار آنها در برترین مجلات علمی کشور و منطقه فراهم گردیده است. برای توضیحات بیشتر به اصل خبر مراجعه بفرمایید.

مطابق هر سال، ایمپکت فکتور یا ضریب نفوذ مجلات توسط Web of Sciences اعلام گردید. در گزارش سال 2024، مجلات خانواده Brieflands (نمایه شده در یکی از پایگاههای موسسه Clarivate) ضریب نفوذ جدید خود را دریافت نمودند. بدون شک افتخار این موفقیتها متعلق به همه دانشگاهیان کشور و در گرو زحماتی است که هیات تحریریه محترم این مجلات متقبل میشوند. ما در انتشارات Brieflands  متعهد به انتشار تحقیقات با کیفیت علمی هستیم. برای اطلاع از این پیشرفتها به متن خبر مراجعه بفرمایید.

نویسندگان مقالات علمی دانشگاهی باید بیشتر از قبل، مراقب استفاده از هوش مصنوعی (مانند ChatGPT) برای کارهای علمی و پژوهشی خود باشند. در حالی که ابزارهای هوش مصنوعی می‌توانند فرایندهای پژوهشی را تسریع کنند، استفاده نادرست از آنها می‌تواند منجر به بی اعتبار کردن حیثیت علمی آنها شود. نویسندگان مسوول باید مسئولیت کامل برای دقت و صحت اطلاعات ارائه‌شده را بپذیرند و همیشه تمام موارد اضافه شده به یک مقاله را به دقت بررسی کنند. هوش مصنوعی باید به‌عنوان یک ابزار کمکی استفاده شود، نه جایگزین دقت انسانی و مسئولیت‌پذیری در پژوهش علمی. در یکی از آخرین رترکتها (بازپس گیری های) علمی، یک مقاله به دلیل ارایه منابع دروغین و ساختگی در بخش منابع (متعاقب استفاده از هوش مصنوعی) پس گرفته شد و تبدیل شد به نقطه سیاهی در کارنامه علمی همه نویسندگان آن. مراقب باشیم.

مجلات و ناشران به طور فزاینده‌ای از هوش مصنوعی (AI) برای بررسی مقالات خود استفاده میکنند تا تخلفات احتمالی را شناسایی کنند. در یک سال اخیر با کمک هوش مصنوعی موارد بیشتری از سرقت ادبی و دستکاری داده‌ها یا تصاویر کشف و تشخیص داده شده اند. در حالی که استفاده از AI می‌تواند یکپارچگی مقالات منتشر شده را افزایش دهد، می‌تواند خطر ادعاهای نادرست یا بی‌اساس را نیز افزایش دهد. لذا باید سردبیران مراقب این چاقوی دولبه برای کنترل موارد خلاف اخلاق در نشر باشند. 

انتشارات بریفلندز، اخیراً فهرستی از پراستنادترین مقالات خود در طول ۱۵ سال گذشته منتشر کرده است. این بررسی نشان می‌دهد که مقالات مروری در میان محبوب‌ترین و پرارجاع‌ترین مقالات قرار گرفته‌اند. برای مشاهده این مقالات پراستناد در کراس رف و اسکوپوس به اصل خبر مراجعه بفرمایید.

اعداد اخیراً در دنیای بازپس‌گیری یا رترکت مقالات بسیار عجیب و غریب شده‌اند: بیش از ۱۰,۰۰۰ پس‌گیری مقاله در سال ۲۰۲۳ به ثبت رسیده است. ۱۹ مجله در Wiley تعطیل شده‌اند. و حالا یک مورد دیگر از نویسندگان. خوانندگانی که اخیراً به جدول رتبه‌بندی Retraction Watch سر زده‌اند، ممکن است به نکته قابل‌توجهی پی برده باشند: یک پژوهشگر به نام یواخیم بولدت اکنون با ۲۱۰ مقاله پس‌گرفته‌شده در صدر جدول قرار دارد. این نویسنده با این تعداد مقاله رترکت شده دارای رکورد جدیدی است. در مورد وی بیشتر بدانیم.

یکی از وظایف تخصصی سردبیر رسیدگی دقیق به همه ایمیل هایی است که با عناوین افشاگری اقدام به افشای یک مطلب از مقالات مجله میکند. سردبیران باید به دقت این موارد را بررسی و دقیقا با الگوریتم مندرج در کمیته بین المللی اخلاق در نشر با این موارد برخورد صحیح کنند. ممکن است فرد افشاگر یک شخصیت مهم علمی و یا یکی از افسران شفافیت علم باشد و یا یک فردی که با حصومت شخصی اقدام به ایراد اتهام علیه گروهی از نویسندگان میکند. به هر صورت مانند برخورد با یک بیمار اورژانسی باید این موارد نیز به دقت بررسی و تشخیص داده شوند و در زمان مناسب درمان شوند. برای شنیدن تجربه عملی در یکی از مجلات با ما همراه باشید.