آیا انتشار سالامی مغایر اخلاق در نشر است؟
انتشار مقالات مشابه حاصل از یک طرح پژوهشی با هدف افزایش تعداد مقالات علمی ، انتشار به روش سالامی (Salami Publishing) گفته میشود.
فهرست مطالب
- انتشار سالامی چیست؟
- آیا انتشار سالامی مغایر اخلاق در نشر است؟
- روش برخورد با انتشار سالامی چگونه است؟
- آیا به نظر شما این یک نمونه از انتشار سالامی است؟
- چگونه می‌توان انتشار سالامی را شناسایی کرد و از آن جلوگیری کرد؟
انتشار سالامی چیست؟
انتشار سالامی (Salami Slicing) یک روش نادرست در انتشار مقالات علمی است که توسط برخی پژوهشگران به منظور افزایش تعداد مقالات خود استفاده میشود. در این روش، یک تحقیق بزرگ یا یک پروژه علمی به چندین مقاله کوچکتر تقسیم میشود و هر قسمت از آن به عنوان یک مقاله مستقل منتشر میشود.
این روش معمولاً به منظور افزایش تعداد مقالات منتشر شده توسط یک پژوهشگر و افزایش فعالیت انتشاری آنها به کار می‌رود. این رویکرد ممکن است به نظر بیاید که تعداد مقالات یک پژوهشگر را افزایش می‌دهد، اما به واقعیت علمی و کیفیت تحقیقات زیان می‌رساند.
بیشتر بخوانید: دستکاری در منابع یک مقاله جرم اخلاق در نشر است
به عنوان مثال، در انتشار سالامی، نتایج یک تحقیق که به صورت یکپارچه و به طور کامل قابلیت یک مقاله را دارد، به چندین مقاله تقسیم میشود و این مقالات ممکن است تکراری باشند و اطلاعات کمی به مخاطبان جدید ارائه دهند. این نوع رفتار در دنیای علمی نادرست و ناپسند محسوب میشود و می‌تواند به سرعت منجر به از دست رفتن اعتبار پژوهشگر یا انتشارات علمی شود.
در جهت حفظ اعتبار علمی و اخلاقی، پژوهشگران باید تنها مقالاتی را منتشر کنند که واقعاً به توسعه علمی و افزایش دانش عمومی کمک می‌کنند و از انتشار سالامی و کپی برداری غیرمجاز خودداری کنند.
آیا انتشار سالامی مغایر اخلاق در نشر است؟
انتشار سالامی (Salami Slicing) با اخلاقیات نشر علم در تضاد است و مغایرت دارد. این روش نادرست به عنوان یک رفتار ناپسند در علم شناخته میشود. انتشار سالامی تلاش پژوهشگران برای افزایش تعداد مقالات به صورت غیرمعقول و بدون توجه به کیفیت و اهمیت علمی تحقیقات را نمایان می‌کند.
در انتشار سالامی، یک تحقیق یا پروژه علمی به چندین مقاله کوچکتر تقسیم میشود و هر بخش به عنوان یک مقاله مستقل منتشر میشود. این می‌تواند به تکرار مطالب و کاهش کیفیت اطلاعات منتقل شده در مقالات منجر شود.
مصداق‌های دیگر از نقض اخلاق در انتشار علمی نیز شامل کپی برداری غیرمجاز از مقالات دیگران، افترا به نتایج تحقیقات، یا تدوین و انتشار مقالاتی با اطلاعات نادرست است.
تیم آرتیکل ایکس با سابقه بیش از 10 سال فعالیت در زمینه ترجمه و ویرایش انگلیسی بیش از 20 هزار مقاله، آماده است تا کمک حرفه ای خود را در جهت بهبود متن و ویرایش مقاله به شما ارائه دهد.
انتشار سالامی نه تنها با اصول علمی و کیفیت تحقیقات تضاد دارد، بلکه اعتبار پژوهشگران را تخریب می‌کند و به افت اعتبار علمی انتشارات منجر میشود. بنابراین، توصیه میشود که پژوهشگران از این روش‌های نادرست در انتشار مقالات خود خودداری کرده و اخلاقیات نشر علمی را رعایت کنند.
روش برخورد با انتشار سالامی چگونه است؟
این نوع شیوه انتشار تهدیدی برای اخلاق در نشر بوده و کشف آن ممکن است توسط نرم افزارهای مشابهت یاب همانند iThenticate به راحتی میسر نباشد.
روش اصلی برخورد با این مقالات: شناسایی توسط هیات تحریریه و رترکت (Retract) آنها میباشد.
کمیته بین المللی اخلاق در نشر (COPE) اکیدا توصیه می نماید که پس از تشخیص، همه مقالات بصورت یک Single Paper منتشر شده و سایر مقالات Retract شوند.
آیا به نظر شما این یک نمونه از انتشار سالامی است؟
اخیرا یک supplement issue در مجله Archives of Iranian Medicine (شامل ۳۲ مقاله) منتشر شده است که اکثر مقالات آن برگرفته از یک طرح کلی در خصوص وضعیت سلامت روانی بزرگسالان ایرانی می باشند. این ۳۲ مقاله، در ارتباط با مقاله منتشر شده دیگری در مارس ۲۰۱۷ در همین مجله می باشند.
از این ۳۲ مقاله، یک مقاله به مقایسه نتایج سال ۲۰۱۵ با نتایج مطالعه مشابه در سال ۱۹۹۹ پرداخته است و ۳۱ مقاله نیز به بررسی نتایج تفکیکی این مطالعه در ۳۱ استان کشور پرداخته است.
در بین این ۳۲ مقاله، هفت نویسنده در همه مقالات مشارکت دارند و ترتیب قرارگیری نام این هفت نفر در همه مقالات نیز یکسان می باشد.
همچنین این هفت نفر در مقاله مارس ۲۰۱۷ نیز مشارکت داشته اند. در همه ۳۳ مقاله منتشر شده (۱ مقاله مارس ۲۰۱۷ و ۳۲ مقاله شماره supplement اخیر) یک نفر همزمان نویسنده مسئول و نویسنده اول بوده است. به عبارت دیگر یک نویسنده مشخص در همه ۳۳ مقاله، نویسنده اول و مسئول می باشد.
بیشتر بخوانید: آیا کلونینگ یا کپی کاری در تصاویر علمی جعل محسوب میگردد؟
معاونت تحقیقات وزارت بهداشت از اسپانسرهای اصلی این پروژه بوده است و مقالات هم در مجله AIM به چاپ رسیده اند.
در این مقالات متن قسمتی هایی از مقاله گاهی تقریبا مشابه یکدیگر می باشد (مخصوصا روش کار و گاهی نتایج).
همه مقالات استانی و مقاله بررسی روند ۱۹۹۹ تا ۲۰۱۵ ( ۳۲ مقاله)، مقاله ی مارس ۲۰۱۷ در مجله ی AIM و مقاله ی ۱۹۹۹ (منتشر شده در مجله ای دیگر توسط برخی از همین محققین) را مورد استناد قرار داده اند.
مطمئنا انجام چنین مطالعاتی بسیار ارزشمند می باشد و دست اندرکاران این مطالعه متحمل زحمات فراوانی برای انجام این پروژه ملی شده اند.
لینک شماره تکمیلی مجله ی AIM:
http://www.aimjournal.ir/Archive/20/13
چگونه می‌توان انتشار سالامی را شناسایی کرد و از آن جلوگیری کرد؟
برخی از روش‌هایی که برای شناسایی انتشار سالامی استفاده می‌شوند عبارتند از:
بررسی تاریخ‌ها و مطالب تکراری: در انتشار سالامی، معمولاً تکرار مطالب و تاریخ‌ها از مقاله به مقاله دیگر انتقال می‌یابد. برای شناسایی این موارد، می‌توان با مقایسه مقالات مختلف یک پژوهشگر یا مقایسه با مقالات دیگر در زمینه مشخصی اقدام به تحلیل محتوا و تاریخ‌های منتشر شده کرد.
بررسی تاریخ‌ها و شناسه‌های DOI: بررسی تاریخ‌های انتشار مقالات و شناسه‌های DOI می‌تواند نشان دهنده این باشد که آیا مقالات مختلف واقعاً تحقیقات جدیدی را نمایش می‌دهند یا از یک تحقیق به صورت تکه‌تکه استفاده شده‌اند.
بررسی منابع مرجع: بررسی منابع مرجع مقالات می‌تواند نشان دهنده تکرار محتوا و مراجعه به منابع یکسان در مقالات مختلف باشد.
شناسایی انتشار سالامی اهمیت زیادی دارد زیرا به پژوهشگران و ناشران این امکان را می‌دهد تا از انتشار نادرست و کپی برداری غیرمجاز جلوگیری کنند و کیفیت علمی را حفظ کنند. همچنین، این تشخیص می‌تواند به افزایش اعتبار مجلات علمی و پژوهشگران کمک کند و از تخریب اعتبار علمی جلوگیری نماید.
واژگان کلیدی